Nằm giữa trung tâm Sài Gòn, nhưng Đan viện Cát Minh như một thế giới tách biệt khác. Dù vậy, không giống bức tường lạnh lẽo cao ngất bao quanh, bên trong tuyệt đẹp, ngập tràn ánh nắng, cây xanh, các hành lang cổ kính, khu vườn và những ngôi mộ từ xa xưa…
Đan viện Cát Minh Sài Gòn là dòng nữ tu kín rất quan trọng đối với châu Á và cả trên thế giới. Nói về họ, một câu chuyện rất dài. Hãy bắt đầu từ...
Núi Cát Minh và những nghi thức tâm linh huyền bí
Dòng Cát Minh có nhiều nét giống với Phật giáo nguyên thủy, cũng khất thực, thiền định, chú trọng tâm linh... Các bậc sáng lập đầu tiên tự xây dựng nhà thờ trên núi Cát Minh (thuộc Israel) vào thế kỷ thứ 12. Sau này, chiến binh Hồi giáo đã chiếm ngọn núi, thảm sát nhiều tu sĩ ẩn dật cuối cùng ở đây. Những người rời đi trước đó sống sót, quay trở về châu Âu và phát triển dòng Cát Minh cho đến nay.
Những đặc trưng của dòng kín Cát Minh bao gồm lối tu chiêm nghiệm sâu vào thiền định, cuộc sống khổ hạnh và đặc biệt, trạng thái tâm linh xuất thần huyền bí của họ.
Trải nghiệm "xuất thần" ở đây không có nghĩa linh hồn rời khỏi xác, lang thang đến nơi mình muốn như phương Đông. Nó được giải thích phức tạp hơn, nhưng trong khái niệm linh hồn được hợp nhất với Chúa. So sánh một cách dễ hiểu với chúng ta: đến Niết Bàn khi đang còn sống.
Nhân vật thần bí nhất của dòng Cát Minh là thánh Teresa ở thành Ávila, Tây Ban Nha. Bà mất năm 1622 nhưng thi hài vẫn còn nguyên khi người ta mở quan tài của bà lần cuối vào năm 2014. Tuy nhiên, đó không phải là một di thể hoàn chỉnh khi bàn chân phải của bà nằm ở Rome, tay phải ở Bồ Đào Nha, bàn tay trái và mắt trái ở Tây Ban Nha, ngón tay, trái tim... nằm rải rác các nơi khác. Nói một cách dễ hiểu kiểu Phật giáo: xá lợi toàn thân và mỗi nơi giữ một phần.
Đan viện Cát Minh Sài Gòn
Đan viện Cát Minh Sài Gòn được hình thành sớm nhất ở Châu Á vào những năm 1860. Đây là khái niệm mới đối với người Việt lúc bấy giờ, khi việc "tu" có xu hướng "mở" hơn. Nguồn gốc của Đan viện có thể giải thích từ chiếc quan tài kính này, trong nhà nguyện Đan viện Cát Minh:
Phiên bản gốc nằm ở Lisieux, Pháp. Đan viện Cát Minh Chân Đất Lisieux thuộc dạng nghèo và nhỏ nhất châu Âu, nhưng lại chịu trách nhiệm giúp đỡ, phát triển dòng Cát Minh Sài Gòn. Trong quan tài kính là thánh Teresa vùng Lisieux, người đúng ra đã có mặt ở Sài Gòn trong những ngày đầu, nhưng cái chết vào năm 24 tuổi đã ngăn cản điều đó.
Tuy nhiên, sự tha thiết với Sài Gòn của vị thánh trẻ này đã giúp ích rất nhiều cho đan viện Cát Minh ở đây. Hãy thử tưởng tượng sự khó khăn của họ trong những ngày thành lập, bốn nữ tu đầu tiên đến đây đã không thích nghi nổi với khí hậu, côn trùng, điều kiện vệ sinh... Hai trong số họ đã phải quay về Pháp. Những người đến sau tiếp viện lại tiếp tục qua đời vì dịch tả, bệnh tật...
Thật may mắn khi người đầu tiên đã trụ vững. Bây giờ, hãy đi vòng đan viện Cát Minh Sài Gòn để ngắm vẻ đẹp cổ kính này. Trong bài sau, chúng ta sẽ vào bên trong và tìm hiểu về người nữ tu đầu tiên cũng như những nhân vật thần bí khác của dòng Cát Minh Chân Đất.
Những kiến trúc với chi tiết tuyệt đẹp. Sự tương phản về sắc độ của từng viên gạch nhỏ trên tường nhà thờ góp phần làm chính nó tự thay đổi màu sắc, lúc lấp lánh, lúc trầm mặc, tùy thuộc ánh sáng bên ngoài.
Một nhà nguyện nhỏ bên đường Tôn Đức Thắng mở cửa (cửa cũng nhỏ) vào các giờ cố định trong ngày, các sơ ở đây đều rất vui vẻ thân thiện. Cuối cùng, họ không kín như chúng ta tưởng tượng. Giống như phía sau bức tường xám lại là ngói đỏ, nắng vàng, cây xanh và những viên gạch lấp lánh tự thay đổi màu sắc sống động.
Sloth Đầu Đàn
Sloth Đầu Đàn
