Thật vô lý khi phiên livestream hai tiếng của một KOL vừa bị bắt có chi phí bốn trăm năm mươi triệu đồng. Trong khi mức lương của CEO các tập đoàn lớn, kinh nghiệm đầy mình, du học từ các trường danh tiếng… chưa chắc đạt đến. Học hành ngày nay dường như không phải cách tốt nhất để kiếm tiền nữa. Đó là lý do ai cũng muốn trở thành KOL.
Từ trò vui đến nền công nghiệp
Kể từ khi Kenny Sang “tráng miệng bằng một quả lệ chi vào mỗi buổi sáng” bất chấp bốn mùa, kể từ khi Quân Kun post tấm ảnh đầu tiên khiến mọi người vỡ òa vì màu vàng thật quý phái. Kỷ nguyên của những con người làm vô số thứ kỳ lạ để nổi tiếng bắt đầu. Họ không ngại sai lầm, họ chỉ sợ sai lầm không đủ lượt người chứng kiến. Các bậc sáng lập KOL ra đời như thế, mặc dù sự nổi tiếng lúc này chỉ… cho vui. Họ hoàn toàn lành tính.
Khi mọi người đều có thể trở thành KOL
Nếu bạn muốn trở thành bác sỹ, kiến trúc sư, nhạc sỹ… cơ hội ít hơn. Nhưng để trở thành KOL, cánh cửa khá rộng.
Đến nay, số lượng KOL, KOC đông vô kể. Không tiêu chuẩn rõ ràng nào, tất cả dựa vào lượt theo dõi. Nhiều trong số đó, bây giờ nghĩ lại, bạn cũng không biết bằng cách nào mình đã nhấn vào nút “Follow” kia. KOL chi phối, tạo ra sức ảnh hưởng cực lớn thay đổi cả ngành marketing, quảng cáo, bán hàng… đến nỗi các CEO du học kinh nghiệm đầy mình phải ganh tỵ.
Ai cũng có thể trở thành KOL, thậm chí chỉ là người đi du lịch, trang điểm, ăn uống… Để rồi sau cùng, hầu hết trong số họ sẽ livestream bán hàng.
Tại sao chúng ta mua hàng của KOL?
So với phương Tây, người Việt xem trọng mối quan hệ hơn chi tiết kỹ thuật. Chúng ta không chú ý nhiều đến cách sản phẩm hoạt động mà dựa trên tình cảm của mình. KOL không bán hàng, họ bán sự tin tưởng. Còn chúng ta mua cảm giác thân quen. Thỉnh thoảng mua cả sai lầm vì nó gần gũi, dễ thương.
Hơn nữa, khi các KOL diễn tả hàng hóa, mọi thứ dễ hiểu hơn. Thay vì các thông số, hàm lượng dưỡng chất, công nghệ bảo quản… Chỉ cần: “Nói sai đền gấp một ngàn lần”, “Em cũng cho mẹ em ăn cái này”, “Ba em còn ăn nhiều hơn mẹ em”… Những điều giản dị này thật dễ hiểu, dễ nghe. Mẹ KOL còn ăn thì chúng ta không việc gì phải từ chối.
Tại sao các KOL phải bán hàng?
Có lúc bạn tự hỏi nhân vật yêu thích nào đó của mình, cô ấy không bán hàng có sao không? Đâu phải sản phẩm nào cũng nên bán? Danh tiếng đã đến được đoạn này?
Đầu tiên, từ “KOL” - Key opinion leader (hay Người có sức ảnh hưỏng) từng là thuật ngữ dành cho những cá nhân có uy tín trong một lĩnh vực nào đó như bác sỹ, nhà báo, chuyên gia… Tuy nhiên, mạng xã hội đã mở rộng định nghĩa ấy. Ngày nay, một người chỉ cần có đủ lượt theo dõi cũng có thể được xem là "người có ảnh hưởng", bất kể nền tảng chuyên môn là gì, thậm chí rất ít chuyên môn.
Nếu sở hữu khả năng nhất định, ca sỹ sẽ hát, bác sỹ tập trung chữa bệnh, nhạc sỹ cố gắng sáng tác… Không phải ai cũng như Huỳnh Lập, người với khiếu hài hước của mình đã miệt mài làm việc cho đến khi đạt đến ngưỡng tạo ra các tác phẩm ngày càng lớn hơn so với bước khởi đầu.
Nhưng số đông lại chỉ nổi tiếng đơn thuần, không chuyên môn rõ ràng để phát triển dài hạn, chỉ có độ hot tạm thời. Vì vậy, livestream bán hàng là lựa chọn khả dĩ nhất tận dụng sự nổi tiếng của mình. Dù sao, chỉ bán hàng thôi không có gì sai. Nhưng bán không đủ lời thì sai, bán lỗ càng sai. Bán lời gấp nhiều lần là đúng nhất.
Cuối cùng, để mình được đúng nhất, mọi thứ đi chệch hướng. Điều phải làm trở thành điều… không tiện làm.
Hào quang dễ bắt mắt nhưng khó duy trì
Khi thị trường thắt chặt các quy định, tính xác thực trở nên quan trọng hơn bao giờ hết. Những ai cố gắng đưa ra các thông tin gây nhầm lẫn sẽ gặp khó khăn.
Trong tương lai gần, vai trò KOL có thể thay đổi, luật pháp có thể siết chặt, người tiêu dùng có thể khôn ngoan hơn. Nhưng bài học cũ vẫn còn nguyên giá trị: không ảnh hưởng nào miễn phí. Không ai giữ được uy tín khi phải bán nó từng ngày để đạt vinh quang.
Họ nổi tiếng vì bạn quan tâm, họ trượt dốc vì bạn quay đi. Lúc này, ai mới là “người có ảnh hưởng”, ai là “người bị ảnh hưởng”?
Sloth Đầu Đàn
