Khi xem phim Mĩ, đa số những người đàn ông nam tính luôn cơ bắp vạm vỡ, hùng hục thực hiện một nhiệm vụ khó khăn nào đó. Ngược lại, những anh chàng gầy gò mọt sách thường bị miêu tả như trò cười ngớ ngẩn. Ở đất nước rất cởi mở về giới tính như Mĩ, tiêu chuẩn nam giới vẫn đóng khung trong chuẩn mực nhất định nào đó. Trong khi Việt Nam, với truyền thống Á Đông, ngày nay khi bạn to con vạm vỡ với các múi tiêu chuẩn, người ta lại nghi ngờ mức độ nam tính của bạn hơn.
Vậy nam tính có phải “sinh ra đã có” hay không? Như thế nào mới là nam tính?
Nam tính là gì?
Từ điển Cambrigde định nghĩa như sau: “Những đặc điểm mà theo truyền thống được cho là điển hình hoặc phù hợp với nam giới”.
Tuy nhiên, nam tính được nhìn nhận theo những góc cạnh khác nhau tùy thuộc rất nhiều vào nền văn hóa. Một vài ví dụ điển hình.
Châu Âu
Cùng với các nhân vật sử thi như vua David, Achilles, Hercules… Vẻ nam tính châu Âu ngoài khỏe mạnh phi thường dường như bao gồm cả cá tính và nội tâm phức tạp nữa. Thông thường, họ sẽ chết trong bi tráng vì lý tưởng nào đó.
Trung Quốc
Vòng về phía dưới một chút, những người anh hùng Trung Quốc lại ít nội tâm hơn dù vẫn đề cao cái chết và cũng thường… chết. Nhạc Phi, Võ Tòng, Kinh Kha… Họ không chỉ mang vẻ đẹp dũng mãnh mà còn phải trung hậu, nghĩa khí. Ít nhiều, cái chết của những người này có tác dụng tô đậm sự nam tính của họ dù điều đó không có nghĩa rằng họ nhất thiết phải chết.
Ấn Độ
Trong khi người hàng xóm Ấn Độ lại đặc biệt hơn. Vẻ nam tính Ấn Độ phảng phất sự minh triết, trí tuệ. Trong đó Arjuna và Ramayana là hai đại diện tiêu biểu với sức mạnh đến từ sự anh minh, suy tư về đời sống, đạo đức nhiều hơn những pha hành động kinh điển. Ở đây có thể hiểu, một người Ấn Độ ngồi suy nghĩ là một người nam tính.
Nam tính Việt Nam sẽ như thế nào?
Nghĩ đi nghĩ lại, hai nhân vật nói lên nam tính nhiều nhất trong cổ tích, truyền thuyết người Việt có cá tính hơi lạ.
Người thứ nhất là Thạch Sanh. Anh này khá giống hình mẫu anh hùng châu Âu, đủ khỏe mạnh làm những điều phi thường, giết biết bao yêu tinh, quái vật. Nhưng khác hẳn Ấn Độ, dường như Thạch Sanh không suy nghĩ nhiều cho lắm.
Người còn lại là Thánh Gióng. Nhân vật này lại càng khó hiểu, quá kiệm lời. Cả truyện dài chỉ có vài câu thoại, đòi sứ giả và yêu cầu vũ khí, còn lại không thể hiện cảm xúc mấy. Sau khi giết giặc xong lặng lẽ bay về trời, không hiểu có điều gì phật ý hay không, bay đi cũng không chào mẹ lấy một tiếng… Một anh hùng nam tính cực kỳ hướng nội.
Tuy nhiên một Việt Nam hiện đại rất khác với truyền thuyết.
Không giống Mĩ, hình mẫu nam tính của Việt Nam rộng hơn về tiêu chuẩn. Nhân vật có thể to lớn với những đường nét rám nắng. Nhưng kiểu gọn gàng nhanh nhẹn, da trắng, trầm tính, thông minh ngọt ngào như “thư sinh” vẫn được chấp nhận, nhất là gần đây khi trào lưu văn hóa Hàn Quốc du nhập ngày càng nhiều. Không phải ai vạm vỡ sáu múi mới được coi là đàn ông.
Tuy nhiên, theo các tiêu chuẩn chung thường thấy, một người đàn ông nam tính chắc chắn phải có những yếu tố dưới đây.
1. Mạnh mẽ về thể chất lẫn tinh thần
“Ông nội tôi rất nam tính”, nếu ai đó nói như thế, hơi khó để đồng cảm. Bởi vì ông nội thường không mạnh mẽ về thể chất lắm cho dù chúng ta không có ý định nghi ngờ sự nam tính của ông nội. Tương tự, nam tính đồng nghĩa với việc biết kiềm chế cảm xúc. Dù Trấn Thành có thể mạnh mẽ về thể chất, nhưng khó nói rằng anh ấy là biểu tượng của nam tính.
2. Can đảm
Sau khi có được thể chất hoàn hảo và tinh thần cứng rắn. Bạn phải thể hiện nó. Hãy cầm dép đập hết những con gián hay chuột vừa xuất hiện. Bởi vì mọi người không thể chấp nhận một người đàn ông đích thực phóng lên bàn chỉ vì con chuột đang bò dưới đất. Cho dù trên thực tế, không ai phân biệt được người can đảm và người cố tỏ ra can đảm, ngay cả chính người đó.
3. Độc lập và đáng tin cậy
Nam tính dù sao vẫn là một khái niệm do văn hóa và xã hội định hình nên. Vì vậy không hiểu sao xã hội dễ dàng chấp nhận người đàn ông nam tính với thể chất hoàn hảo đứng một mình hơn là một nhóm đàn ông thể chất hoàn hảo túm lụm lại với nhau. Ví dụ này rất dở theo nghĩa đen, tuy nhiên nó dễ dàng suy diễn tiếp đến nghĩa không đen.
Chưa hết. Đáng tin cậy là tố chất bắt buộc phải có. Bạn cần cung cấp sự bảo vệ và tin tưởng cho những người yếu đuối, những người ít nam tính hơn bạn.
4. Khả năng
Ngày nay, quái vật không xuất hiện. Vì vậy người đàn ông đích thực không nhất thiết phải làm điều phi thường. Tuy nhiên anh ấy cũng không nên chỉ làm những việc bình thường. Nam tính thể hiện ở việc bạn làm được điều gì đó mà rất ít người làm được, gọi là khả năng.
Tóm lại, thật dễ hiểu. Dường như xã hội hiện đại sẽ đánh giá, tìm kiếm những nét nam tính phổ quát hơn ở một người đàn ông. Điểm may mắn là đối với văn hóa Việt Nam, cao to hay đẹp trai chưa hẳn là điều bắt buộc, thứ mà bạn sinh ra không hẳn đã có.
Các tiêu chuẩn còn lại đều trong tầm tay, miễn là bạn cố gắng (trong trường hợp muốn nam tính). Ngược lại, chỉ cần thiếu một trong những yếu kia, nam tính bỗng nhiên giảm bớt sự rõ ràng.
