Cách đây vài năm, đa số người Việt Nam hẳn sẽ rất ngạc nhiên khi thấy Lý Tiểu Long, Uma Thurman hay Thái tử Anh mang giày... Thượng Đình. Ở chiều ngược lại, thế giới cũng tròn mắt nếu vô tình bắt gặp trên những sân bóng đường phố Việt Nam, mọi người đều mang Onitsuka, thương hiệu sneaker danh tiếng toàn cầu.
Hai đôi giày thể thao này có những nét giống nhau đến kì lạ. Cùng khám phá những điều trùng lắp phía sau sự cố này nhé.
Tiểu Sử của hai đôi giày
Onitsuka Tiger ra đời vào năm 1949, với thiết kế cải tiến vượt trội lúc bấy giờ. Đôi giày thể thao này nhanh chóng phổ biến khắp Nhật Bản. Vào thập niên 70, với các thay đổi quan trọng về công nghệ lẫn kiểu dáng, Onitsuka trở thành một trong những lựa chọn hàng đầu cho các vận động viên ở thế vận hội cũng như người chơi thể thao trên toàn thế giới.
Tại Việt Nam vào năm 1978, Xí nghiệp giày vải Thượng Đình được thành lập. Nhưng mãi đến 1993, thương hiệu Thượng Đình mới chính thức ra đời. Không ai nhớ chính xác, tuy nhiên khoảng vài năm sau đó, những đôi giày vải mang họa tiết gần giống Onitsuka xuất hiện.
Với thiết kế đơn giản, đế cao su dẻo dai, bền chắc, giày Thượng Đình được nhiều đối tượng, lứa tuổi ưa chuộng. Tuy nhiên, các sọc đồ họa hai bên làm người ta liên tưởng đến Onitsuka một cách kì lạ. Hậu quả là đến năm 2019, khi Onitsuka chính thức có mặt tại Việt Nam, đôi sneaker huyền thoại này hơi... ế, bởi vì người Việt chưa quen với đôi Thượng Đình mới giá gấp mười lần... đôi Thượng Đình cũ 😂
Thiết kế đường sọc đặc trưng
Năm 1966, Onitsuka quyết định thay thế biểu tượng mặt trời mọc của mình bằng thiết kế mới hoàn toàn, đó chính là những đường sọc như chúng ta biết đến hiện nay. Được cách điệu từ các vằn trên thân hổ, ngoài việc giúp cho đôi giày trở nên đặc biệt về dấu hiệu nhận diện, họa tiết này tích hợp với phần buộc dây (lacing), mang đến tính ổn định hơn cho bề mặt, cải thiện đáng kể độ vừa vặn cũng như sức bền.
Dường như Thượng Đình cũng có ý tưởng thiết kế tương tự Onitsuka, nếu chỉ nhìn thoáng qua lần đầu, rất dễ bị nhầm lẫn. Khác biệt nhiều nhất nằm ở phần chất liệu cũng như mức độ hoàn thiện. Tuy nhiên, trong tầm giá 100k, khó có thể đòi hỏi nhiều ở một sản phẩm thể thao độ bền cao như vậy.
Những mục đích sử dụng khác nhau
Mục đích ban đầu của Onitsuka nhằm phục vụ cho nền thể thao nước Nhật sau chiến tranh thế giới thứ II, sau đó vươn đến các kì Olympic và trở thành một trong những lựa chọn hàng đầu của các vận động viên. Tuy nhiên, điều quan trọng nằm ở việc Onitsuka mở ra tầm nhìn khác: mọi người mang giày thể thao cho dù không chơi thể thao, điều chưa từng xảy ra trước đó trên thế giới. Theo đánh giá của người Nhật, không đôi giày nào nhẹ nhàng, thoáng mát như Onitsuka, người ta đôi khi quên mất mình đang mang giày trên chân.
Về phần mình, Thượng Đình được sử dụng trong hầu hết những môn thể thao vận động như chạy bộ, bóng bàn... đặc biệt, trên những sân bóng đá phủi. Với những bề mặt khác nhau, tốc độ người chơi thường xuyên thay đổi và những pha đổi hướng đột ngột, hiếm sản phẩm thể thao nào dẻo dai, bền bỉ như Thượng Đình, trong mức giá cực kì thân thiện.
Mức độ nổi tiếng
Vào cuối năm 2019, Onitsuka khai trương cửa hàng đầu tiên tại Việt Nam. Quãng thời gian trước, thông tin về đôi giày hầu như chỉ trong cộng đồng Sneaker Head. Trên thực tế, tuy không phổ biến ở Việt Nam nhưng Onitsuka đã lừng danh khắp thế giới, đặc biệt tại Mĩ và các nước Châu Âu.
Ngược lại, dù không có tiếng tăm bên ngoài, từ năm 2000 – 2006, Thượng Đình liên tục đứng đầu những cuộc bình chọn về sản phẩm hàng Việt Nam chất lượng cao đến từ người tiêu dùng.
Có thể kết luận, đôi giày nổi tiếng trên thế giới chưa phổ biến lắm ở đất nước hình chữ S, bởi vì trong khía cạnh nào đó, mỗi khi bạn mang đôi giày Onitsuka trứ danh, mọi người lại nghĩ bạn đang mang giày Thượng Đình. Trong lúc sản phẩm lừng danh đất nước chữ S lại không có chỗ đứng ở toàn cầu.
Những người nổi tiếng và hai đôi giày nổi tiếng
Tuy chỉ là sản phẩm thể thao bình thường, nhưng bạn vẫn có thể dễ dàng bắt gặp ca sĩ, cầu thủ nổi tiếng tại Việt Nam với đôi Thượng Đình trên chân.
Ngược lại, trên thế giới, mọi người xem Onitsuka Tiger như một sản phẩm thời trang đa năng và mang nó bất cứ dịp nào.
Nhìn chung, Thượng Đình và Onitsuka đều là những đôi giày tốt. Một bên được bộ phận thể thao trong nước ưa chuộng, một được yêu thích trên toàn thế giới. Dù công năng khác nhau hay cảm giác trong chân khác biệt, chúng đều chiếm được tình cảm của người mang và đem đến những trải nghiệm độc đáo tuyệt vời. Thật khó để so sánh nếu không đặt trong bối cảnh: bạn muốn gì?
Ngày nay, Thượng Đình dường như đã nhạt dần ánh hào quang thuở trước, trong khi Onitsuka ngày một xuất hiện nhiều hơn trên phố – như một lời nhắc: những thứ quen thuộc không phải lúc nào cũng bình thường. Và biết đâu, trong một chiều Sài Gòn nào đó, bạn sẽ thấy một đôi sọc hổ bước ngang qua, khiến bạn khựng lại vài giây… để phân vân: Thượng Đình, hay Onitsuka?
Sloth Đầu Đàn
