Vào những ngày hè nóng bức, một phụ kiện thời trang không kém phần trang nhã cho các bạn: quạt xếp. Tuy nhiên, quạt xếp không chỉ mang lại làn gió mát mẻ thanh lịch mà còn rất nhiều công dụng hữu ích khác. Cùng khám phá nhé!
Chiếc quạt xếp đầu tiên ra đời ở Nhật Bản trong khoảng thế kỷ thứ 6, sau đó lan truyền khắp Trung Quốc, Hàn Quốc và Châu Á nói chung. Đến thế kỷ 16, các thương nhân Bồ Đào Nha mang quạt xếp đến khắp châu Âu, chúng luôn được nhìn thấy trên tay của các phụ nữ quý tộc lúc bấy giờ.
Ở Việt Nam, quạt xếp có mặt từ thế kỷ thứ 10, để đến thể kỷ thứ 18, bà Hồ Xuân Hương đã miêu tả chúng bằng một bài thơ rùng rợn:
Một lỗ xâu xâu mấy cũng vừa,
Duyên này tác hợp tự ngàn xưa.
Chành ra ba góc da còn thiếu,
Khép lại đôi bên thịt vẫn thừa.
Ở khu vực châu Á trong thời kỳ phong kiến, quạt xếp được cả nam lẫn nữ dùng như một phụ kiện thời trang không thể thiếu, nhất là giới quan lại. Tuy nhiên ngày nay, nam giới tập gym cường tráng tay cầm quạt phe phẩy hay che miệng cười ý nhị thường dễ gây hiểu lầm.
Công dụng chính của quạt xếp không phải chỉ để quạt phành phạch trong những ngày nóng chảy mỡ, hay chỉ đơn giản chành ra khép lại cho vui, như thế sẽ mất đi vẻ thanh cao tao nhã của vật phẩm này. Nó còn bắt gặp ở rất nhiều mục đích khác.
1. Thể hiện lịch sự, e thẹn
Hẳn mọi người vẫn nhớ trong nhiều bộ phim Hồng Kông, những cô gái thường hay đưa quạt lên che miệng khi cười. Điều này góp phần làm cho hình ảnh các công nương này trở nên quý phái thanh lịch, cho dù đằng sau chiếc quạt xinh xắn đó, các cô đang sằng sặc thì mọi người cũng chỉ thấy đôi mắt sáng ngời chớp chớp mà thôi.
Hay những chàng công tử phong lưu, khi nâng chén rượu lên uống vẫn dùng quạt giấu đi hình ảnh tu ồng ộc. Hay có thể vì không còn uống nổi nữa đành len lén hất đi đâu đó không ai biết được.
2. Trang trí
Ngày nay, vẫn còn nhiều gia đình Á Đông treo trong nhà một chiếc quạt xếp to, với các thanh khung có thể bằng gỗ trầm hoặc ngà voi, sơn mài... Trên đó có thể là tranh thuỷ mặc hay chữ thư pháp mực Tàu đen trang nhã. Tất nhiên, những chiếc quạt này chỉ dùng cho mục đích trang trí bởi chúng thường rất to, nặng. Đem ra quạt chắc chắn nóng hơn ngồi ngắm.
3. Dùng làm vũ khí
Điều này chỉ được nhìn thấy trong biểu diễn kungfu Trung Quốc hoặc trong các bộ phim võ thuật. Chưa trận đánh thật sự nào bằng quạt xếp được ghi nhận. Nếu có, hẳn người thua cuộc có thể bị chết vì... trúng gió.
4. Truyền thông điệp
Ngày xưa, trong thời kỳ chưa có internet và các nền tảng mạng xã hội, việc thả like hay thả tim không thể thực hiện được. Các công tử thường viết nỗi lòng của mình lên một chiếc quạt và tặng cho cô gái mình thầm yêu trộm nhớ. Để đến lúc ra về, cô này sẽ mở quạt ra, những chữ thư pháp đen trang trọng trên nền giấy trắng với nội dung ý nhị nhưng cùng một ý nghĩa như ngày nay kiểu: ta crush nàng từ lâu...
Lúc này sẵn quạt, cô gái sẽ xòe ra che miệng, cười sằng sặc.
5. Sử dụng trong khiêu vũ
Trong đó, điệu múa Buchaechum trứ danh của Hàn Quốc hay Nihon Buyo từ Nhật Bản đều lung linh với những chiếc quạt khi gấp khi xòe ảo diệu. Đặc biệt, điệu nhảy truyền thống quốc gia Carinosa của Philippines có khởi đầu khá giống Tây Ban Nha nhưng khi chiếc quạt Á Đông được xòe ra, mọi thứ trở nên khác hẳn.
Ngoài ra, quạt xếp còn được sử dụng trong nhiều hoàn cảnh khác như kịch nghệ, thời trang, vật phẩm quảng cáo (rất nhiều nhưng rất xấu)...
Trong thế giới hiện đại ngày nay, chiếc quạt xếp hãy còn hữu dụng ở rất nhiều hoàn cảnh. Những ngày nóng bức sẽ đến, ít nhất khi chờ xe buýt, ngồi trên ghế đá công viên, quán ăn ngoài trời... Hãy chuẩn bị cho mình chiếc quạt xinh xắn nhỏ gọn, nếu không để quạt mát, chí ít cũng đưa lên che miệng trong lúc cười sằng sặc. Thật tiện lợi và thoải mái phải không nào? Bởi thế Hồ Xuân Hương mới hỏi:
Nâng niu ướm hỏi người trong trướng,
Phì phạch trong lòng đã sướng chưa?
