Nếu từng xem phim Upstream, bạn sẽ thấy shipper không phải nghề khó, gần như ai cũng có thể làm được, nhưng thực tế lại thừa vất vả. Mọi thứ tương đối nhọc nhằn hơn so với số tiền kiếm được. Không phải do anh shipper không siêng năng, tất cả phụ thuộc vào một ngày may rủi, những người khách cá tính, những bất ngờ không thể lường trước trên đường…
Cùng theo chân anh shipper quen thuộc nhé.
Chiếc app không có tình người
Sẽ thật tốt nếu đội thiết kế app trải nghiệm vài ngày làm shipper. Mọi khoảng cách trên ứng dụng dường như được tính theo đường... chim bay. Nhưng thực tế bên ngoài, chim còn phải vòng dưới chân cầu, chim chạy quãng xa để tìm cách quay đầu xe. Rồi... chim còn tốn tiền đổ xăng nữa chứ không thể nương theo chiều gió như chim kia được.
Để dễ hình dung, anh shipper từ Thủ Đức hướng về trung tâm. Ngay khi xuống cầu Sài Gòn, ứng dụng phát cho anh ấy một cuốc xe giá 11k trong… Thảo Điền. Quãng đường vòng vo chui hai lần dưới chân cầu thật sự xa. Vài nơi khác nếu muốn quay lại có khi gấp ba, bốn lần như thế. Tính ra có khi... lỗ.
Đỏng đảnh nhất có lẽ là phần xác thực khuôn mặt. Mỗi ngày vừa khởi động ứng dụng, shipper phải trình diện bộ mặt mộc không son phấn. Nhưng lâu lâu bỗng dưng đang chạy, app thắc mắc gì đó về nhan sắc, lại bắt phải xác thực lần nữa. Những ngày trở trời, app trở chứng kiên quyết không nhận, khóa luôn mười lăm phút đầy ngớ ngẩn. Mặc cho anh shipper đã cố lau chùi mặt mũi, cười hai mươi bốn kiểu, xoay đầu ba trăm sáu mươi độ... Y như trong phim Upstream bạn từng xem vậy.
Những khách hàng khó đoán
Có người này và người kia. Cơ bản shipper không biết và cũng không thể lựa chọn.
Có hai thông số quan trọng đối với công việc này: tỷ lệ nhận và tỷ lệ hủy chuyến. Rất nhiều khách đặt xe nhưng thấy tài xế ở hơi xa, không thích chờ lâu nên hủy. Lúc này, cái ứng dụng thảo mai sẽ nhào ra hỏi lý do: Sao vậy chị? Sao chị không đi xe? Sao chị hủy... Có nhiều lựa chọn, nhưng khách bối rối quá đánh vào mục "tên tài xế xấu trai hủy". Nếu anh shipper nhận 3-4 lần "méc" như thế sẽ rất vất vả. Bởi vì những chuyến xe tiếp theo phải chờ rất lâu. Khi đó, cái ứng dụng thiếu tình người đang nghĩ rằng anh shipper đã xấu trai mà lại còn lười biếng nữa. Chưa kể anh ấy phải cố gắng chạy nhiều hơn mọi ngày có thể cân bằng lại các tỉ lệ, nếu không cuối tuần tổng kết sẽ mất thưởng.
Lại nói về chuyện chờ đợi, có hôm giao đồ ăn cho khách, trước khi đi đã cẩn thận gọi xác nhận và báo thời gian. Nhưng khi đến nơi, không cách nào liên lạc được. Anh shipper thử từ bấm chuông, gọi điện liên tục, dùng quyền trợ giúp hỏi bà con hàng xóm xung quanh... Sau cùng, chị khách chịu nghe máy và lững thững bước ra: “Chị tắm nên không biết”. Mạnh dạn đoán luôn có lẽ lâu lâu chị mới tắm một lần nên mất hơn nửa tiếng hơn.
Lần khác chở một chú say xỉn về. Có nhiều dạng say, chú là dạng sau cùng: say mềm cả người. Sau khi dùng toàn bộ sự tỉnh táo còn lại để book chuyến này, chú không còn biết gì nữa. Anh shipper đành cố một tay lái xe, một tay giữ chú khỏi oạch xuống đường. Gần về đến nhà, không một dấu hiệu, không một lời cảnh báo nào, chú bất ngờ hò dô ta cuồn cuộn ra phía trước. Tất nhiên vẫn phải hoàn thành xong chuyến, chú cứ thế lảo đảo đi vào nhà để lại anh shipper và bữa nhậu của mình. Mà công nhận, chú ăn nhiều thật.
Ngoài những chuyện kể trên, khách hàng còn dùng ngôi sao như một vũ khí nữa. Có lần đón một anh ở khu Công nghệ cao về Thủ Đức. Chạy được một lúc, cảm thấy anh khách cứ uốn éo tiến tới sát rạt vào người, dù hiểu anh muốn gì nhưng shipper cũng cần tập trung chạy xe. Đành nhích lên trên cố thoát ra. Rồi anh khách cũng trườn về chỗ cũ. Xuống xe, một sao. Đành vậy, không lẽ lại phải đãi anh luôn khoản kia để được năm sao???
Ngoài ra, cũng có những chuyến xe không có tình tiết gì cả, cả quãng đường im lặng. Xuống xe, một sao.
Thật sự, đánh một sao quá dễ cho mọi người. Nhưng những ngôi sao này rất nguy hiểm, chúng có thể đuổi cổ anh shipper khỏi công việc của mình.
Những hiểm nguy rình rập bất ngờ...
Tối đó giao đồ ăn, địa chỉ tận năm sẹc. Đến nơi, xung quanh tĩnh mịch không một ánh đèn. Mò mẫm theo bản đồ lại lạc vào một dãy trọ, chó ở đâu sủa inh ỏi. Đang quay xe ra thì bất ngờ một ông chú cởi trần to như sumo Nhật hùng hổ xuất hiện chặn đầu. Ông sumo sấn tới đòi hạ thủ với lý do bên ngoài đã có tấm biển “hẻm cụt” tại sao vẫn cứ chạy vào làm chó sủa ồn ào. Lúc này phải làm đủ mọi cách xin lỗi xin tha, cộng thêm mọi người từ những phòng trọ ra can ngăn ông sumo mới thả cho đi.
Lại một tối khác, cuốc xe đón khách giữa công viên. Đến nơi, một chị gái vội vàng chạy ra, anh bạn trai đuổi theo phía sau. Bất ngờ, anh ấy tung cú đấm như Mike Tyson thời đỉnh cao, may sao trúng ngay nón bảo hiểm. Chị gái leo lên xe nức nở lùa chạy nhanh. Đi được nửa đường chị kể, hai người lần đầu gặp anh ấy đã xin ăn cơm sườn trước kẻng, nhưng bị cự tuyệt… Anh trai giận dữ xả luôn vào shipper.
Nhưng chuyện nguy hiểm nhất có lẽ là lần đó... Đêm đã khuya, chạy ngang qua Đại học Sư Phạm Kỹ Thuật, thấy rất đông shipper đang quây lại. Đến gần mới biết một đồng nghiệp vừa bị cướp tấn công, đang được cầm máu và đợi đi cấp cứu. Anh ấy gần như đã lịm đi.
Nhiều anh shipper lão làng đã truyền những kinh nghiệm như: chạy khuya nên đeo hai quyển sách sau hông, đã chạy phải thật nhanh khách kêu chậm cũng cứ phóng, đến nơi phải dừng chỗ sáng, gặp cướp không chống trả... Lý thuyết là vậy, nhưng có người vay ngân hàng mua xe, trả tiền nhà trọ cuối tháng, gửi tiền về quê... ý muốn chống trả lại trỗi dậy, thật khó nói.
Mỗi ngày mỗi khó
Trước kia, một tài xế chạy tám đến chín tiếng thường kiếm được khoảng 500k. Sau đó, tiền tip hoặc tiền thưởng từ app có thể dùng ăn uống, đổ xăng. Bây giờ mọi thứ khác đi, anh em tài xế đông hơn, để có kiếm được số tiền đó, mọi người phải chạy nhiều hơn, thậm chí nhanh hơn. Cuối ngày an toàn về nhà nhưng lại đối diện với… cái lưng đau.
Dù sao, không phải ngày nào cũng tệ, cây táo đã nở hoa. Trong thời điểm gần tết thế này, các shipper chạy không kịp nghỉ. Nhu cầu tăng cao trong khi một số anh khác đã về quê ăn tết sớm, những ai trụ lại chạy đôn đáo khắp nơi cứu Sài Gòn 😄 sẽ có nhiều cơ hội.
Khó khăn hay rủi ro là một phần của công việc, việc nào cũng thế. Shipper không thể mong chờ mỗi ngày đều hoàn hảo. Một khi đã mở app, lên xe, anh ấy cứ thế bon bon giữa Sài Gòn, chuyện gì đến sẽ đến, từ từ mọi thứ đều ổn.
Dù sao, ngoài những chuyện không tốt, anh shipper còn gặp vô vàn cây táo nở hoa khác. Sau những ngày hơi xui sẽ là một ngày bình thường. Như thế thôi cũng đủ rồi, đó là kinh nghiệm làm shipper.
Sloth Con
