Công viên cổ ở trung tâm và ông cụ cây già nhất Sài Gòn

Đa số những công viên ở Sài Gòn sẽ được đặt tên theo địa danh hoặc nhân vật, sự kiện lịch sử như Công viên 23 tháng 9, Công viên Gia Định, Lê Văn Tám… Nhưng đặc biệt, công viên nằm ở góc Nam Kỳ Khởi Nghĩa với Lý Tự Trọng lại mang tên của loài cây: Công viên Bách Tùng Diệp. Nhưng cây cần phải nói ở đây lại là cây đa.

Công viên Bách Tùng Diệp

Mảnh đất này có lai lịch phức tạp.

Vào năm 1866 lô đất này thuộc về người Tây Ban Nha, họ ý định xây lãnh sự quán trên đó và đặt cái tên mỹ miều “Jardin d’Espagne”, có nghĩa là Vườn Tây Ban Nha. Tuy nhiên, việc xây dựng sau cùng không thành.

Đến năm 1919, mảnh đất được nhượng lại cho Tổng lãnh sự Anh ở Sài Gòn. Nhưng nước Anh sau đó xin đổi sang vị trí khác.

Sau nhiều năm dùng dằng qua lại, năm 1955 Vườn Tây Ban Nha trở thành công viên Liên Hiệp. Công viên Liên Hiệp đổi tên thành công viên Lý Tự Trọng và không có tài liệu nào ghi chép vì sao lại có cái tên Bách Tùng Diệp cho đến nay.

Tất cả những việc này, cây đa ở đó đều chứng kiến. Dường như mảnh đất này chỉ có thể trở thành công viên mà thôi.

Cây đa hơn 300 tuổi

Giữa công viên Bách Tùng Diệp, không phải sừng sững mà chính xác là chan hòa, chan hòa một gốc đa lớn bằng cả ngôi nhà.

Ông cụ đa có tuổi đời ngang ngửa Sài Gòn, gồm 5 thân rũ từ trên cao xuống.

Có hai cánh cửa để mọi người có thể đi xuyên qua cụ, cửa to dành cho người lớn và cửa nhỏ hơn của trẻ em.

Theo tài liệu của Đội quản lý cây xanh số 1, nơi phụ trách chăm lo ông cụ nói rằng trước kia cụ còn có một người anh em xấp xỉ tuổi đời sống chung trên mảnh đất, nhưng người dân gần đó đào móng nhà động đến rễ làm cụ kia chết dần mặc cho các y bác sỹ đã tận tình chăm sóc. Cụ già như chuối chín cây…

Ngày nay chỉ còn lại mỗi cụ ông này cô đơn trên cõi đời ô trọc, chứng kiến thời gian và lịch sử trôi qua. Điều đáng mừng là cụ vẫn khỏe, lá xum xuê rộng ra các hướng. Buổi trưa, rất nhiều người trải chiếu nằm ngủ dưới những cánh tay mềm mại xanh mát của cụ.

Để xây chung cư, cao ốc, người ta cần vài năm. Nhưng để có vẻ đẹp bình thường của một cái cây, đôi khi cần mấy đời người.

Bạn có thể nhìn thấy ngôi nhà hàng trăm tuổi, tuy nhiên chạm vào một thực thể sống động 300 năm lại là chuyện khác hẳn.

Mọi thứ trên đời đều dễ mất đi, nhất là một cây già cũ kỹ im lìm không sức chống trả. Vì vậy việc ông đa này ở đây đến ngày nay là một kỳ tích lạ thường. Mong cụ được giữ gìn, khỏe mạnh hàng trăm năm nữa.

Đôi khi chúng ta phải đốn một cái cây bởi vì không còn có thể giữ, nhưng đừng giữ lại cây chỉ bởi vì không thể đốn nó.