AI và những overthinking

Nhớ những ngày mới làm quen với AI, người Việt bỡ ngỡ quá liền đem con GPT ra cợt nhả, yêu cầu nó làm vài việc ngu ngốc rồi mời cả làng cười vào sự ngớ ngẩn đó.

Nếu AI như con người, hẳn con GPT sẽ cảm thấy nhục nhã ê chề lắm. Nếu GPT biết trả thù nữa thì… bao nhiêu hình ảnh nhạy cảm của những tên từng sỉ vả tôi…

Nhưng thời gian trôi qua và GPT vẫn vậy. Vẫn kiểu tiếng Việt vô thưởng vô phạt, chưa ra tay trả đũa với ai, thậm chí chỉ là nói xấu.

Dù vậy, tự nhiên chúng ta lại kiêng dè AI hoặc có đánh giá quá cao về chúng… Kiểu như:

AI sẽ thông minh như con người

Không đâu. Trí thông minh của con người mang tính bao quát hơn còn AI được lập ra cho một công việc chuyên biệt, chẳng hạn như: dịch thuật, viết văn bản… Thậm chí sao chép hình ảnh, chuyển động. Sự hiểu biết của AI đầy đủ nhưng hạn hẹp.

AI và những overthinking
Ảnh: Jezael Melgoza | Unsplash

Ví dụ: Bạn có thể dùng AI để giả giọng ai đó đi lừa tiền, lừa tình… Nhưng một con AI không bao giờ tự nghĩ ra việc này để làm vừa lòng bạn hoặc cao hứng đi lừa đảo lung tung để rồi bỏ tiền vào tài khoản riêng. Bạn ra lệnh cho nó làm như thế, dùng khả năng của nó. AI không có bất kỳ ý định nào.

AI luôn chính xác

Khi bạn xem bóng đá và được biết AI được ứng dụng trong công nghệ này hay công nghệ kia, nghe rất uy tín, công bằng. Nhưng không phải như vậy, AI vốn học hỏi từ dữ liệu. Nếu dữ liệu thiên về hướng này hay hướng kia, AI sẽ duy trì hoặc thậm chí còn trở nên nặng nề thiên kiến hơn.

AI hiểu bối cảnh và ý định của chúng ta

Mặc dù các lập trình đã rất cố gắng làm cho mọi thứ tự nhiên hơn, nhưng AI không ý thức được ngữ cảnh và hiểu ý định của bạn, một yếu tố rất con người. Chúng dựa vào các mẫu và dữ liệu để đưa ra dự đoán hoặc phản hồi, khiếm khuyết hoàn toàn về ý thức. 

AI và những overthinking
Ảnh: Andrea De Santis | Unsplash

Điều này rất dễ thấy khi bạn ra lệnh cho AI kể chuyện cười hoặc viết văn bản theo phong cách hài hước. Hài hước dựa rất nhiều vào bối cảnh và tâm lý. Vì vậy kết quả nhận được thường kiểu như cười vào mặt mấy con AI hơn là vì thành quả của chúng.

AI sẽ lấy hết công việc của con người

Khi cách mạng công nghiệp diễn ra, người ta biểu tình vì lo sợ máy móc sẽ chiếm hết công việc. Nhưng sau cùng, chúng chiếm các việc nặng nhọc, con người quay sang làm những gì nhẹ nhàng hơn.

AI cũng vậy. Chúng sẽ chiếm hết những việc nhàm chán mà con người không muốn làm. Còn chúng ta chuyển sang thứ khác. Trường hợp kỹ năng của bạn quá bình thường, AI không thay thế thì một đồng nghiệp bất kỳ nào cũng sẽ làm chuyện đó. Tất cả là ở chính chúng ta.

AI và những overthinking
Ảnh: Possessed Photography | Unsplash

Kết luận

Cách đây hơn 10 năm, những người đàn ông độc thân ở Nhật thường có bạn gái ảo. Đó là một chiếc máy kiểu như để chơi game. Tối khuya, khi bạn mở máy, cô bạn gái ảo sẽ hiện ra trên màn hình dịu dàng nói: Anh Dũng à, anh vẫn chưa ngủ sao? Giờ này anh vẫn còn muốn nói chuyện với em sao? Em vui quá…

Khi đó con người vẫn chưa biết AI là gì. Nhưng những tính toán chi tiết đã mang đến hiệu ứng tâm lý thật cảm động. Ngày nay, chưa có con AI nào làm được như thế.

AI sẽ tiếp tục hòa nhập xã hội và làm việc với các bạn trong tương lai. Nhưng hiểu được khả năng và hạn chế sẽ cho phép bạn khai thác sức mạnh của chúng nhiều hơn. Dù sao, hãy luôn nhớ rằng cho dù bạn có huấn luyện chúng đến mức nào đi nữa, AI của riêng bạn là trợ lý của bạn. Sếp giỏi, trợ lý sẽ giỏi và ngược lại.